Popularne bratki to małe jednoroczne rośliny o ślicznych kwiatkach w kolorach błękitu, fioletu, żółci, purpury i bieli. Można je spotkać wszędzie. Występują w wielu gatunkach i odmianach, dlatego warto je rozróżnić. Te porastające ogrodowe czy miejskie rabaty to fiołki ogrodowe, fiołek barwny wykorzystywany jest w przemyśle perfumeryjnym, natomiast najwięcej właściwości leczniczych wykazuje właśnie fiołek trójbarwny (Viola tricolor).
SKŁADNIKI AKTYWNE
Surowcem zielarskim jest ziele fiołka trójbarwnego. Stanowi on bogactwo:
- flawonoidów - rutozydu, luteoliny, witeksyny, wiolantyny, skoparyny, saponaryny, izoorientyny, orientyny, saponaretyny, wiceniny;
- antocyjan
- śluzów
- kwasów fenolowych - salicylowego, gentyzynowego, kawowego, protokatechowego, p-kumarowego, wanilinowego;
- wiolutozydu (gaulteryny), czyli glikozydu uwalniającego salicylan metylu;
- hydroksykumaryn (umbeliferon);
- karotenoidów - wiolaksantyny, zeaksantyny;
- garbników;
- makrocyklicznych peptydów hemolitycznych;
- olejków eterycznych
- saponin triterpenowych
- soli mineralnych
- witamin C i E
NA TRĄDZIK I CHOROBY SKÓRY
Ziele bratka stosuje się przede wszystkim przy problemach skórnych takich jak: trądzik, egzema, liszajec, swędzenie. Jest pomocny przy cerze łojotokowej (tłustej) oraz w leczeniu wyprysków skórnych. Działa oczyszczająco, tonizująco i nawilżająco, łagodzi podrażnienia, rozjaśnia cerę, hamuje rozwój bakterii, pobudza procesy regeneracji. Sprawdzi się także w przypadku kruchości naczyń krwionośnych oraz przy tzw. pajączkach (krwawych wylewach podskórnych), ponieważ skutecznie wzmacnia naczynia włosowate. Regeneruje skórę po szkodliwym prześwietleniu rentgenowskim. Można go stosować wewnętrznie w postaci naparów, kapsułek, czy tabletek, oraz zewnętrznie jako napar do przemywania, okłady, ziołowe kąpiele oraz maści.
INNE WŁAŚCIWOŚCI
Fiołek trójbarwny działa także moczopędnie, a więc sprawdzi się przy wszelkich stanach zapalnych układu moczowego i nerek. Często mówi się o nim jako "środek czyszczący krew". Stymuluje przemianę materii i sprzyja usuwaniu toksyn i zbędnych metabolitów z organizmu. Wykazuje działanie przeciwzapalne, ze względu na obecność salicylanów i antyoksydacyjne, za co odpowiedzialne są flawonoidy. Wpływa także korzystnie na trawienie i zapobiega zaparciom. W dużych ilościach może działać przeczyszczająco, a nawet powodować wymioty. Polecany jest przy zatruciach.
Wyciąg z fiołka działa przeciwdrobnoustrojowo, szczególnie w przypadku paciorkowca kałowego, gronkowców i grzyba Candida albicans, który powoduje zakażenia ginekologiczne i trawienne.
Wykazuje działanie przeciwreumatyczne, w związku z czym poleca się go przy chorobach reumatycznych i artretyzmie.
Badania potwierdzają także właściwości przeciwnowotworowe fiołka trójbarwnego, ponieważ substancje czynne w nim zawarte hamują rozrost komórek rakowych pochodzących z nowotworów tkanek: gruczołowej (chłoniak) i szpikowo-kostnej (szpiczak).
Stosowany jest również jako środek wykrztuśny przy zapaleniach oskrzeli i astmie. Saponiny obecne w fiołku drażnią błonę śluzową oskrzeli, zwiększając wydzielanie śluzu i ułatwiając odkrztuszanie zalegającej wydzieliny. Wykazuje działanie przeciwgorączkowe i napotne, dlatego też polecany jest przy grypie i innych infekcjach dróg oddechowych, przebiegających z gorączką.
Jest pomocny przy cieniach i obrzękach pod oczami, zmęczonych oczach, stanach zapalnych spojówek i powiek. Z naparu wystarczy przygotować okłady i trzymać na powiekach nawet do 30 minut.
BIBLIOGRAFIA:
https://rozanski.li/97/fiolek-trojbarwny-viola-tricolor/
https://rozanski.li/320/wiecej-o-skladnikach-fiolka-trjbarwnego-viola-tricolor-l/
Moksa K., Teległów A.: Zioła zalecane przez świętą Hildegardę w pielęgnacji skóry, Postępy Fitoterapii 2021; 22(1): 61-69
Kresanek J.: Rośliny lecznicze, Warszawa 1983
Minker C.: 200 roślin, które leczą, Larousse 2015
Leave a Reply Cancel Reply