Postępujący w organizmie stres oksydacyjny prowadzi do uszkodzeń przyczyniających się do zapadania na choroby neurodegeneracyjne, przed którymi herbata rooibos może skutecznie chronić. Badania na szczurach pokazały, że długotrwałe spożywanie naparu z czerwonokrzewu może działać ochronnie na wątrobę, redukować stłuszczenie oraz marskość, a także hamować wzrost stężenia MDA, triglicerydów i cholesterolu, hamowaniu wzrostu stężenia aminotransferaz (ALAT, AspAT), fosfatazy alkalicznej i bilirubiny w osoczu krwi. Rooibos działa również ochronnie na serce. 

Potocznie nazywana czerwoną herbatą, produkowana z liści i łodyg czerwonokrzewu, tak na prawdę nie ma nic wspólnego z herbatą pu-erh i różni się od niej bardzo. Czerwonokrzew, a właściwie aspalat prosty pochodzi z południowej Afryki i nie jest ani trochę spokrewniony z krzewem herbacianym. Rooibos - bo tak nazywany jest napar z czerwonokrzewu - różni się od zwykłej herbaty przede wszystkim brakiem kofeiny, niską zawartością garbników oraz obecnością cennych składników wpływających korzystnie na nasze zdrowie.

Aspalat prosty (Aspalathus linearis) to rozgałęziony krzew o żółtych kwiatach i cienkich jasnozielonych liściach pochodzący z regionów górskich południowej Afryki. Znany jest jako Rooibos, czerwonokrzew, red bush, rotbush, natomiast w języku afrykanerskim – koopmanstee, naaldtee, rooibostee, speldtee, swarttee. Pędy krzewu ścinane są dopiero po 2 latach od posadzenia, następnie rozdrabnia się i poddaje się fermentacji, dzięki której liście nabierają bursztynowego koloru. Po wysuszeniu na słońcu i 3-miesięcznemu przechowywaniu roiboos wprowadzany jest do obrotu. Rooibos jest również dostępny w postaci zielonej, niefermentowanej herbaty.

Herbata z czerwonokrzewu to głównie bogactwo polifenoli, czemu zawdzięcza wiele swoich prozdrowotnych właściwości. W badaniu na obecność garbników zidentyfikowano jedynie katechinę występującą w bardzo małej ilości oraz oligomeryczne flawanole. W rooibosie można znaleźć również składniki mineralne jak: potas, sód, magnez, wapń, fosfor, glin, żelazo i mangan oraz niewielkie ilości miedzi, boru, cynku i fluoru. Natomiast brak w nim kofeiny i innych alkaloidów.

DZIAŁANIE PRZECIWUTLENIAJĄCE I PRZECIWZAPALNE

Jak wszystkie zioła bogate we flawonoidy, również i rooibos wykazuje silne działanie jeśli chodzi zmiatanie wolnych rodników. Aktywność przeciwutleniającą w badaniach wykazały: aspalatyna, kwercetyna, notofagina, izowiteksyna i witeksyna. Udowodniono również, iż niefermentowany rooibos ma silniejsze działanie antyoksydacyjne niż fermentowany. 

Postępujący w organizmie stres oksydacyjny prowadzi do uszkodzeń przyczyniających się do zapadania na choroby neurodegeneracyjne, przed którymi herbata roiboos może skutecznie chronić. Badania na szczurach pokazały, że długotrwałe spożywanie naparu z czerwonokrzewu może działać ochronnie na wątrobę, redukować stłuszczenie oraz marskość, a także hamować wzrost stężenia MDA, triglicerydów i cholesterolu, hamowaniu wzrostu stężenia aminotransferaz (ALAT, AspAT), fosfatazy alkalicznej i bilirubiny w osoczu krwi. Rooibos działa również ochronnie na serce. 

Obecne w czerwonokrzewie aspalatyna oraz notofagina wykazały zdolność do zapobiegania i zmniejsznia stanów zapalnych w organizmie. 

DZIAŁANIE PRZECIWBAKTERYJNE

Badania udowodniły skuteczność naparu z czerwonokrzewu w walce z Helicobacter pylori oraz innymi bakteriami jak: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Bacillus cereus, Listeria monocytogenes, Streptococcus mutans, Saccharomyces cerevisiae, Micrococcus luteus.

DZIAŁANIE PRZECIWCUKRZYCOWE

Napar z czerwonokrzewu może zapobiegać nie tylko powikłaniom cukrzycy. Wykazano, że hamuje on nadmierną przepuszczalność naczyń, adhezję monocytów i wytwarzanie wolnych rodników wywołane przez wysoki poziom glukozy w komórkach śródbłonka naczyń żylnych. Wpływa także na obniżenie poziomu glukozy i zwiększa tolerancję glukozy. Łagodzi oporność insulinową i zwiększa aktywację kluczowych białek regulatorowych, które są odpowiedzialne za przyswajanie glukozy i poziom białka transportującego glukozę.

W WALCE Z NADWAGĄ

Kolejne badania na myszach potwierdziły skuteczność naparu z czerwonokrzewu w walce z nadwagą. U myszy karmionych wysokotłuszczową dietą herbata robioos hamowała stłuszczenie wątroby oraz redukowała poziom cholesterolu, trójglicerydów i wolnych kwasów tłuszczowych.

KTO POWINIEN PIĆ ROOIBOS?

Herbatka ta polecana jest szczególnie kobietom w ciąży, ponieważ wykazuje działanie przeciwwymiotne, a także kobietom karmiącym ze względu na zdolność wzmagania laktacji. Obecność żelaza, wapnia, cynku i magnezu również sprawia, że jest to świetny napój nie tylko dla mam, ale także dla dzieci już od 6. miesiąca życia. Ze względu na swoje właściwości sprawdzi się również jako środek wspomagający leczenie chorób metabolicznych - cukrzycy, chorób sercowo-naczyniowych, nadwagi, uszkodzeń wątroby, chorób neurodegeneracyjnych, a nawet nowotworów. Natomiast działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne pozwala na zastosowanie ekstraktu z czerwonokrzewu w kosmetyce. 

Brak kofeiny oraz bardzo niewielka zawartość garbników sprawia, że herbata ta jest całkowicie bezpieczna.

Herbata Rooibos

BIBLIOGRAFIA:

Sarnowska M., Gawron-Gzella A.: Rooibos (Aspalathus linearis (Burm. f.) R. Dahlgren) – substancje biologicznie aktywne i działanie farmakologiczne, Post Fitoter 2016; 17(3): 189-199